Phishing Hücumları: 2025-ci ildə sizi aldatmağın 5 yeni üsulu

Phishing Hücumları: 2025-ci ildə sizi aldatmağın 5 yeni üsulu
Kibertəhlükəsizlik sahəsində phishing hücumları (fişinq) hələ də ən çox rast gəlinən, eyni zamanda ən təhlükəli hücum formalarından biridir. 2025-ci ildə bu hücumlar daha ağıllı, texnoloji və inandırıcı hala gəlib. Təkcə texniki zəifliklər deyil, artıq insan psixologiyası və sosial mühəndislik də hədəfə çevrilib.
🎯 Phishing nədir?
Phishing – qurbanın şəxsi və ya maliyyə məlumatlarını (parol, kart məlumatı, şirkət sirri və s.) ələ keçirmək üçün göndərilən saxta mesajlar və ya veb saytlar vasitəsilə edilən hücum növüdür.
🧠 2025-ci ildə sizi aldatmağın 5 yeni üsulu
1. AI ilə yaradılmış saxta e-poçtlar
Yeni nəsil fişinq mesajları artıq ChatGPT kimi AI texnologiyaları ilə yazılır. Bu mesajlar dil baxımından demək olar ki, mükəmməldir və real şirkətlərdən gəlmiş kimi görünür.
➡️ Nümunə: “Salam, maaş bordronuzla bağlı yenilənmiş PDF faylı aşağıdakı linkdədir...” – link saxtadır, ancaq dizayn və məzmun realdır.
2. Deepfake Səsli Mesajlar və Video Zənglər
2025-ci ildə fişinq hücumları artıq sadəcə yazılı deyil – hücum edən şəxs sizin müdirinizin səsini və ya görüntüsünü deepfake texnologiyası ilə təqlid edərək sizdən məlumat istəyir.
➡️ Nümunə: “Salam, bu mənəm – mühasibatlıq üçün sənədi bu linkdən doldur, təcili lazımdır.”
3. LinkedIn və İş Platformalarında Hədəflənmiş Hücumlar
Hakerlər artıq sizi LinkedIn kimi platformalarda izləyir, iş yerinizə uyğun “real” mesajlar göndərir.
➡️ Nümunə: “Yeni layihə əməkdaşlığı üçün sənə NDA sənədi göndərdik – imzala və geri göndər.”
4. QR Kod Phishing
E-poçtda və ya reklamda sizə göndərilən QR kodu saxta vebsayta aparır. Bu tip hücumlar mobil cihaz istifadəçiləri üçün xüsusilə təhlükəlidir.
➡️ Nümunə: "Anketi doldur və 20% endirim qazan" – QR kod sizi zərərli sayta yönləndirir.
5. Süni İntellektlə Analiz Edilmiş Hədəflənmə (Spear Phishing 2.0)
Sosial media, e-poçt və internet aktivliyinizə əsasən AI sizin davranışınızı təhlil edir və sizə uyğunlaşdırılmış fişinq hücumu yaradır.
➡️ Nümunə: “Salam Rafael, keçən həftə sifariş verdiyiniz kitabın PDF versiyası buradadır...” – siz sifariş verməmisiniz, amma mövzu sizi cəlb edir.
🛡️ Qorunma Yolları
🔒 1. Zero Trust yanaşması
Heç bir mesajı, linki və ya faylı avtomatik olaraq etibarlı hesab etməyin. Hətta daxili mesajlarda belə linki yoxlamadan klikləməyin.
🧠 2. Təlim və maarifləndirmə
Şirkət daxilində mütəmadi kibertəhlükəsizlik təlimləri keçirilməlidir. İşçilər real nümunələr üzərində xəbərdar edilməlidir.
🛑 3. URL yoxlama alətləri
Linklərin VirusTotal, URLVoid kimi alətlərlə yoxlanması tövsiyə olunur. Həmçinin domenin yazılışına diqqət yetirin (məs: facebo0k.com, amaz0n.net).
🧬 4. İki faktorlu autentifikasiya (2FA)
Əgər parolunuz ələ keçsə belə, ikinci mərhələli təsdiq (SMS, biometrika, kod tətbiqi) sizi qoruyacaq.
🧩 5. Phishing simulyasiyaları tətbiq edin
Şirkətlərdə test məqsədilə fişinq simulyasiyaları keçirilməlidir. Bu, əməkdaşların davranışını ölçməyə kömək edir.
📌 Nəticə:
Phishing hücumları daha ağıllı, hədəfli və texnoloji hala gəlib. Artıq “yazı səhvləri olan saxta e-poçtlar” dövrü bitib. 2025-ci ildə aldadılmamaq üçün texnologiyaya güvənməklə yanaşı, şübhəli düşünmək və özünü daim təkmilləşdirmək əsas silahınızdır.